Wanneer je last hebt van stress dan ben je er misschien achtergekomen dat overprikkeling hier een belangrijke oorzaak van is. Dat is fijn, want in zo’n situatie heb je een grote stap gezet naar de oplossing van je problemen. Je kunt dan namelijk nagaan hoe die overprikkeling ontstaat en hoe je overprikkeling voorkomen kunt.
Wat zijn prikkels?
Prikkels zijn stukjes informatie die je hoofd te verwerken krijgt. Op een gemiddelde dag krijgt je hoofd een heleboel informatie te verwerken. Prikkels kunnen komen vanuit je omgeving of vanuit jezelf. De prikkels vanuit je omgeving komen binnen via onze zintuigen door te zien, horen, ruiken, proeven of te voelen. Prikkels van binnenuit zijn signalen die het lichaam geeft zoals pijn, vermoeidheid, honger of de gedachten die je hebt. Maar in welke situatie is er dan sprake van overprikkeling? En hoe kun je overprikkeling voorkomen?
Wat is overprikkeling?
Overprikkeling is dat je hoofd meer informatie ontvangt dan dat het kan verwerken, waardoor er stress in je lichaam ontstaat. De stress kan zich uiten in allerlei klachten in het lichaam zoals gespannen schouders, (spannings)hoofdpijn, buikpijn, darmklachten e.d. Wanneer je lichaam en geest in zo’n gevoelige situatie verkeren, komen nieuwe prikkels meestal extra hard binnen. Het gevolg is dat je minder open staat voor sociale contacten en activiteiten al snel te veel voor je zijn. Alle aandacht gaat op aan je eigen situatie en er is weinig ruimte voor anderen. De stress ondermijnt je vitaliteit voor prikkels. Er is een kans dat er een negatieve vicieuze cirkel ontstaat waarbij je niet meer van je stress afkomt. Overprikkeling voorkomen is dus erg belangrijk.
Overprikkeling voorkomen in het dagelijkse leven
Misschien heb je er tot nu toe niet zo bij stil gestaan aan wat voor een hoeveelheid prikkels je blootgesteld wordt in het dagelijkse leven. Onze levens worden steeds drukker en gehaaster en er is minder tijd om prikkels te verwerken.
Wanneer we gewend zijn aan drukte is het ook moeilijk om rust te te nemen. Als we het bijvoorbeeld druk hebben op het werk dan kan het lastig zijn om voldoende pauze te nemen. En in onze vrije tijd zijn we niet meer zo gewend om te niksen en willen we alle dode tijd (ofwel verveeltijd) invullen met activiteiten, zoals scrollen op je telefoon, een computerspelletje spelen, tv kijken etc. Dit heeft er waarschijnlijk mee te maken dat in een rustsituatie je gaat voelen hoe met je gaat. Een onrustig gevoel is niet zo prettig, vandaar dat we er dan liever voor kiezen om druk te blijven, zodat we dit gevoel niet voelen. In een dergelijk geval zijn we dus niet bezig met overprikkeling voorkomen. We blijven juist prikkels toevoegen waardoor we nog onrustiger en meer gestrest raken.
Naar een leven met minder prikkels
Nu je weet dat de hoeveelheid prikkels die je op een dag te verwerken krijgt te veel voor je is, is het tijd om aan de oplossing te werken: minder prikkels. We hebben zelf grote invloed op de hoeveelheid prikkels die we toelaten op een dag. Het is niet zo dat we altijd overladen worden met prikkels door anderen. Meestal zoeken we zelf de prikkels op zonder dat we er erg in hebben. Te veel prikkels ontstaan vaak wanneer we een druk en onregelmatig leven leiden, we voor onvoldoende overzicht en rust zorgen in je thuissituatie en we alle rust die er is willen invullen met (onrustige) activiteiten. Bij het op weg gaan naar een leven met minder prikkels zijn rust, reinheid en regelmaat dus sleutelwoorden.
Overprikkeling voorkomen met discipline
Overprikkeling tegengaan en dus minder prikkels tot je nemen vraagt om discipline. De manier waarop je je leven leeft werkt niet meer voor jou en je moet dus veranderen. Veranderen vinden mensen over het algemeen moeilijk. Ga na hoe jij er voor kan zorgen dat er meer rust in jou leven komt en maak haalbare afspraken met jezelf. Kijk of je beetje bij beetje je levensstijl kan veranderen. Wellicht kan mindfulness jou hierbij helpen. Iedere maand kun je bijvoorbeeld bekijken of je aanpassingen voldoende tot resultaten hebben geleid. Waarschijnlijk sta je versteld van wat enkele simpele aanpassingen in je leven al voor je kunnen betekenen. Mocht je tot de conclusie komen dat het je niet lukt om uit de negatieve vicieuze cirkel te stappen dan is het verstandig om hulp te zoeken.
Hoe denk jij erover? Reageer hieronder :)